Հայերեն լեզուն հնագույն էպոսի ծածկագրի բանալին է

Բոլորովին վերջերս սկսել են ուսումնասիրել աքքադա-շումերական բառարանները: Պարզվել է, որ շումերերնի հետ համեմատած՝ աքքադերենը աղքատ էր ձայնավորների և բաղաձայնների քանակով, այդ իսկ պատճառով շումերական բառերը, երբ տրանսկրիպցիայի են ենթարկվում աքքադերենով, աղավաղվում են: Ուսումնասիրությունը ցույց է տալիս, որ շումերերեն բառերը կարելի է ճիշտ կարդալ հայերեն լեզվի օգնությամբ: Իսկ անհայտ ծագումնաբանությամբ հայերեն բառերի ճնշող մեծամասնության ծագումը կարող ենք հասկանալ շումերերենով:
Օրինակ՝ «շոր» բառը շումերերեն նշանակում է «կտրել»: Այստեղից էլ առաջանում է հայերեն «կտոր» բառը:
«ծունկ»- շումեր. «ծուն», «ծունգ»
«ուս»- շումեր. «կռնակ» և այլն.:
Հայերեն և շումերերեն լեզուներում այդքան մեծ քանակությամբ միևնույն հնչողությամբ և նշանակությամբ բառերի առկայությունը չի կարելի բացատրել սովորական զուգադիպությամբ:
Այդ մասին է գրում նաև «Մաքարած» գրքի հեղինակ Արման Ռևազյանը: Այդ գրքի ստեղծման համար նա աշխատել է 20 տարի: Այն կարդացվում է մի շնչով: Գրքում հեղինակն մանրամասն բացատրում է, որ Գիլգամեշի մասին էպոսը գրված է հատուկ ծածկագրով, որն կարելի է վերծանել միայն հայերեն լեզվով:
Ըստ հնագույն պատմության և հնագույն լեզուների մասնագետ Մաքսիմիլիան դե Լաֆայեթի՝ շումերները հայերի ճյուղն են, որոնք Հայկական Լեռնաշխարհից եկել ենՄիջագետքի Տիգրիս և Եփրատ գետերի հովիտ և այնտեղ ստեղծել են հայտնի շումերական աղաքակրթությունը: Հայաստանը հազարամյակների պատմությունն է: Շումերները Հայաստանը անվանել են Արարատ կամ Arrata, որը նշանակում է «քաղաքակրթությունների ծնունդ»: Հնագույն շումերական աղբյուրներում ասվում է, որ Հայաստանի բարձրահարթում բնակվող Arratans (հայերը) եղել են իրենց նախնիները: